مقدمه معاونت پژوهش

حقيقت اصيل‌ترين، جاودانه‌ترين و زيباترين راز هستي و نياز آدمي است که سلسله مؤمنان و عالمان صادق، چه جان‌ها که در راه آن نباخته‌اند و جاهلان و باطل‌پرستان، چه توطئه‌‌ها و ترفندهاکه براي محو و مسخ آن، نساخته‌اند. چه تلخ ‌واقعيتي است مظلوميت حقيقت و چه شيرين حقيقتي است اين وا‌‌‌‌قعيت که در مصاف هميشگي حق و باطل، حق سربلند و سرفراز است و باطل از بين‌رفتني و نگونسار. اين والا و بالانشينيِ حقيقت، گذشته از سرشت حق، وام‌دار کوشش‌هاي خالصانه و پايان‌ناپذير حقيقت‌جوياني است که در عرصه نظر و عمل، کمر همت محکم بسته و از دام و دانه دنيا رسته‌اند و در اين ميان، نقش و تأثير اديان و پيامبران الهي، به‌ويژه اسلام و پيامبر اکرم(صلى الله عليه وآله) و جانشينان برحق و گرامي او(عليهم السلام)، برجسته‌ترين است.

دانشمندان نام‌آور شيعه رسالت خطير و بي‌نظير خويش را بهره‌گيري از عقل و نقل و غوص در درياي معارف قرآن و برگرفتن گوهر ناب حقيقت از سيره آن پيشوايان و عرضه آن به عالم بشري و دفاع جانانه در برابر هجوم ظلمت‌پرستان حقيقت‌گريز، دانسته‌اند و در اين راه، ديده‌ها سوده و جان‌ها فرسوده‌اند. اکنون، در عصر بحران معنويت که دشمنان حقيقت و آدميت، هر دم با توليد و انتشارِ فزون از شمارِ آثار نوشتاري و ديداري و به‌کارگيري انواع ابزارهاي پيشرفته سخت‌افزاري و نرم‌افزاري، در عرصه‌هاي گوناگون، براي سيطره بر جهان مي‌کوشند، رسالت حقيقت‌خواهان

و دانشمندان حوزوي و دانشگاهي، به‌ويژه عالمان دين، بس عظيم‌تر و سخت دشوارتر است.

در جهان تشيع، پژوهشگران حوزوي در علوم فلسفي و کلامي، تفسيري و حديثي، فقهي و اصولي و مانند آن، از کارنامه‌اي درخشان برخوردارند و تأملات ايشان بر تارک پژوهش‌هاي اسلامي مي‌درخشد. اينان در زمينه علوم طبيعي و تجربي و فناوري‌هاي جديد نيز تلاش‌هايي چشمگير کرده‌ و گام‌هايي نويدبخش برداشته‌اند و به جايگاه درخور خويش در جهان، نزديک شده‌اند و با فعاليت‌هاي روزافزون، مي‌روند تا مقام شايسته خويش را در صحنه علمي بين‌المللي، بازيابند؛ ولي در قلمرو پژوهش‌هاي علوم اجتماعي و انساني، تلاش‌هاي دانشمندان اين مرز و بوم، آن‌گونه که شايسته نظام اسلامي است، به بار ننشسته و آنان، بيشتر به ترجمه و اقتباس ديدگاه‌هاي ديگران بسنده کرده‌اند. در اين زمينه، کمتر مي‌توان ردپاي ابتکارات و به‌ويژه خلاقيت‌هاي برخاسته از مباني اسلامي را يافت و تا رسيدن به منزلت مطلوب، راهي طولاني و پرچالش در پيش است. از اين روي، افزون بر استنباط، استخراج، تفسير و تبيين آموزه‌هاي ديني و سازماندهي معارف اسلامي، کاوش در مسائل علوم انساني و اجتماعي از ديدگاه اسلامي و تبيين آنها، از مهم‌ترين اهداف و اولويت‌هاي مؤسسات علمي، به‌ويژه مراکز پژوهشي حوزه‌هاي علميه است.

مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(رحمه الله)، در پرتو تأييدات رهبر کبير انقلاب اسلامي و حمايت‌هاي بي‌دريغ خلف صالح وي، حضرت آيت‌الله خامنه‌اي «مدظله‌‌العالي»، از آغازِ تأسيس، براساس سياست‌ها و اهداف ترسيم شده از سوي حضرت آيت‌الله محمدتقي مصباح يزدي «دامت برکاته»، به امر پژوهش‌هاي علمي و ديني اهتمام داشته و در مسير برآوردن نيازهاي فکري و ديني جامعه، به پژوهش‌هاي بنيادي، راهبردي و کاربردي پرداخته است. معاونت پژوهش مؤسسه براي تحقق اين مهم، افزون بر

برنامه‌ريزي و هدايت دانش‌پژوهان و پژوهشگران، در زمينه نشر آثار محققان نيز کوشيده و بحمدالله تاکنون، آثار ارزنده‌اي را در حد توان خود، به جامعه اسلامي تقديم کرده است.

کتابِ پيش روي، بخشي از مباحث گوناگون استاد فرزانه، حضرت آيت‌الله محمدتقي مصباح يزدي «دامت برکاته» بوده، که با تلاش پژوهشگر ارجمند، آقاي غلامرضا گلي‌زواره، تدوين و نگارش يافته است. هدف اصلي کتاب ارائه گوشه‌هايي از زندگي، انديشه و تلاش‌هاي علمي و فرهنگي شهيد مطهري(رحمه الله) براي عموم خوانندگان و علاقه‌مندان است. معاونت پژوهش، دوام عمر پربرکت معظم‌له و توفيق روزافزون پژوهشگر محترم اين اثر را از خداوند متعال خواستار است.

معاونت پژوهش

مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(رحمه الله)